از مرغ آمین شهرزاد و نقره جات حاج عبدالله تا فقر هنری سریال ها - وبگردی طفره

به گزارش وبگردی طفره، زیورآلات خرم سلطان در سریال حریم سلطان و گردنبند مرغ آمین در سریال شهرزاد نمونه هایی از زیورآلات مطرح و محبوب بین ایرانیان محسوب می شوند که جای خودشان را به وسیله فیلم و سریال بین مردم باز کردند.

به گزارش وبگردی طفره، نقره جات اعلا از حجره حاج عبدالله، انگشترهایی با سنگ های فیروزه نیشابور که رکاب آن هم کار دست خود حاج عبدالله است. بخشی از دیالوگ سریال بانوی عمارت است که هر شب از شبکه سه سیما پخش می گردد.

به گفته مجید مولایی ـ تهیه نماینده ـ این سریال تاریخ را روایت نمی کند و ملودرامی عاشقانه است و مناسبات و روابطش کاملا معقول و جدی پیش می رود و جدی بودن این سریال وجه سرگرم نماینده آن است. اما برخی از شخصیت های تاریخی آن ما به ازای بیرونی داشته و ترور ناصرالدین شاه را در آن خواهیم دید.

در قسمت سوم این سریال یکی از سکانس ها، خواهر یکی از خواستگارهای شخصیت زن قاجاری به نام فخر زمان را نشان می دهد که تحفه های پیشکشی را از کیسه های ترمه و جعبه هایی از مرغوب ترین چوب ها و ظرف های نقره با سنگ های فیروزه درمی آورد و نشان می دهد. زیورآلات و جعبه هایی در سطح پایین که به هیچ وجه حس فاخر و اصیل بودن هنرهای دستی زمان خود را به مخاطب القا نمی نمایند.

استفاده از زیورآلات سنتی و صنایع دستی در فیلم ها و سریال های تاریخی جهان بسیار رایج است. سرویس جواهرات خرم سلطان در سریال ترکی حریم سلطان با مخاطبان گسترده ای در ایران روبرو شد و تا مدتی مدل زیورآلات سبک او در فروشگاه ها عرضه می شد. همچنین گردنبند مرغ آمین در سریال شهرزاد نیز با مخاطبان بسیاری روبرو شد.

یک کارشناس صنایع دستی درباره استفاده از زیورآلات در فیلم ها و سریال های تاریخی ایرانی به وبگردی طفره، گفت: متاسفانه در سریال های تاریخی ایران زیورآلات و صنایع دستی تقلبی به مخاطبان معرفی می گردد و دلیل آن سوء استفاده از دید مخاطبان است و معتقدند چون مخاطب متوجه نیست پس کافی است یک رنگ آبی مشابه فیروزه را به همراه یک تکه فلز نشان دهیم تا ببیننده آن را به عنوان زیورآلات بپذیرد.

محمدرضا گرامی اعلام کرد: تهیه نماینده های سریال های ایرانی حاضر نیستند برای طراحی و خرید زیورآلات هزینه نمایند. در فیلم هایی که در هالیوود یا کشورهایی مثل ایتالیا و فرانسه می سازند به تمامی مسائل توجه می گردد و هر چیزی کارشناس خودش را دارد. اما در فیلم های ما بدلیجات ارزان را تهیه و در فیلم ها استفاده می نمایند.

او با اشاره به گردنبند مرغ آمین در سریال شهرزاد نیز اظهار کرد: این گردنبند کپی از کارهای تکتم فاضل و بهرام دشتی نژاد بود. با وجود آنکه این سبک کارها متعلق به دوره سقاخانه ای که مربوط به دوره پهلوی دوم بود، اما کارگردان شهرزاد بدون توجه به دوره تاریخی سریال و سبک زیورآلات آن دوره از این گردنبند استفاده کرد.

این کارشناس صنایع دستی با بیان اینکه کشور ترکیه بعد از ایتالیا دومین کشور صادرنماینده در زیورآلات است و سیاست های خود مثل تبلیغ زیورآلات را به راحتی در سریال حریم سلطان در نظر گرفت، اضافه کرد: در حالی که ما بستری برای این مسائل در سریال و فیلم هایمان نداریم. هر کارگردان یا تهیه نماینده ای باید برای استفاده از زیورآلات در سریال هایشان با چند کارشناس متخصص در این حوزه مشورت نمایند. مرحوم علی حاتمی در فیلم سازی به کوچکترین جزئیات توجه نشان می داد زیرا می دانست باید چه کاری انجام دهد و تهران قدیم را می شناخت.

وی گفت: در فیلم های هالیوودی خطاهای بسیاری رخ داده اما موضوعی مثل استفاده نکردن درست از زیورآلات مرتبط با دوره تاریخی، خطا محسوب نمی گردد بلکه سوء استفاده از ناآگاهی مردم است زیرا عوامل ساخت یک سریال نمی خواهند برای آن هزینه نمایند. عوامل یک فیلم باید درباره زیورآلات دوره تاریخی که می خواهند بسازند، پژوهش نمایند سپس با توجه به آن دوره، طراحی و ساخت خوب صورت بگیرد تا بتوانند شناخت درستی از زیورآلات آن دوره به مخاطبان بدهند.

گرامی با بیان اینکه یکی از راه های شناخت دوره ها، هنر یک کشور است که تشخیص دهیم در آن دوره چه اتفاقاتی می افتاده است، اظهار کرد: دوره صفوی، تیموری و سلجوقی دوره پر قدرت هنر بوده است. در دوره پهلوی نیز اتفاقی در حال رخ دادن بود تا 100 سال بعد از آن بگویند این سبک متعلق به دوره پهلوی است اما این جریان بعد از انقلاب قطع شد. در حال حاضر نیز پایه ای برای این موضوع تعریف نشده است و بیشتر زیورآلات، کپی از آثار خارجی محسوب می شوند.