وضع نابسامان بازار سیب زمینی و تداوم زیان کشاورزان اردبیلی - وبگردی طفره

به گزارش وبگردی طفره، در حالی که کشت سال زراعی تازه سیب زمینی در اردبیل شروع شده است، ده ها تن سیب زمینی کشاورزان که در انبار ها نگهداری می شد در حال فاسد شدن می باشد.

به گزارش ، کیسه ها را یکی پس از دیگری با عصبانیت پاره می نماید، سیب زمینی ها که بخشی از آن ها جوانه زده از تریلی به زمین می ریزد؛ می گوید: ماه ها صبر کردم تا شاید به قیمتی مناسب فروخته و بخشی از هزینه هایم جبران گردد، ولی اکنون هم ضرر نموده ام و هم محصولم خوراک گاو و گوسفند می گردد.

در حالی که کشت سال زراعی تازه سیب زمینی در اردبیل آغاز شده است هنوز ده ها تن سیب زمینی کشاورزان که به امید افزایش قیمت در انبار ها نگهداری می شد در حال فاسد شدن و نابودی می باشد، محصول کشاورزان در هشت ماه گذشته به قیمت مناسب فروش نرفته و روی دست آن ها مانده است.

تعدادی از کشاورزان مقدار سیب زمینی در انبار مانده استان اردبیل را بیش از 100 هزار تن اعلام می نمایند، ولی متولیان بخش کشاورزی استان در آخرین اظهار نظر خود، این عدد را اغراق آمیز و غیر واقعی اسم کردند.

خلیل نیکشاد با بیان این که همچنان بخشی از محصول فراوریی سیب زمینی روی دست کشاورزان مانده است، با رد ادعای به فروش نرفتن بیش از 100 هزار تن محصول سیب زمینی استان اردبیل اضافه نمود: محصول مانده کشاورزان استان حدود 50 هزار تن است.

او سیب زمینی را محصولی آسیب پذیر در برابر عوامل محیطی اسم کرد و ادامه داد: این محصول باید به شکل تازه خوری فراوری و روانه بازار گردد، ولی کشاورزان محصول فراوریی را در انبار ها و سردخانه ها نگهداری می نمایند تا به قیمت بالاتری بفروشند.

در عین حال به گفته سیب زمینی کاران اردبیلی، حتی آن هایی هم که محصول خود را در ماه های گذشته به فروش رسانده اند به دلیل نابسامانی وضع بازار، سیب زمینی خود را به قیمت نازل به دلالان عرضه نموده و متحمل ضرر و زیان قابل توجهی شده اند.

رئیس جهاد کشاورزی استان اردبیل، شیوع کرونا و تعطیلی غذاخوری ها و تالار ها را از جمله عوامل موثر در کاهش مصرف سیب زمینی در داخل کشور و به فروش نرفتن بخشی از محصول فراوریی استان اردبیل اسم کرد و گفت: هم اکنون هر کیلوگرم سیب زمینی قابل مصرف در استان اردبیل به صورت عمده به قیمت 18 هزار تا 20 هزار ریال به فروش می رسد.

او بعلاوه با اشاره به خرید و فروش سیب زمینی جوانه زده و با مصرف خوراک دام در استان اردبیل به قیمت هر کیلوگرم هفت تا هشت هزار ریال گفت: این مقدار سیب زمینی به دلیل نگهداری نشدن در انبار های فنی و انبار های سرد در حال خراب شدن است.

بر اساس اعلام کارشناسان، نیمی از محصول سیب زمینی فراوریی استان اردبیل به وسیله صادرات، فروش در بازار داخلی، مصرف به وسیله اهالی استان، استفاده به اسم بذر و تحویل به کارخانه های چیپس و صنایع جانبی در فصل پاییز و زمستان به فروش می رسد، ولی نیمی از محصول که بالغ بر 400 هزار تن است، در انبار و سردخانه نگهداری شده و به تدریج به وسیله صادرات، عرضه در بازار های داخلی و تحویل به صنایع جانبی به فروش می رسد.

برای نگهداشت 400 هزار تن محصول سیب زمینی مازاد استان اردبیل مشکل جدی وجود دارد به طوری که نیمی از این محصول در سردخانه های مکاهمه و بیش از 220 هزار تن هم در انبار های سنتی و غیرفنی نگهداری می گردد.

مجموع ظرفیت 180 هزار تنی سردخانه های استان اردبیل هم جوابگوی نگهداری مازاد فراوری استان نیست و بر همین اساس کشاورزان سیب زمینی کار استان اردبیل همواره در نگهداری و فروش محصول خود به خصوص در فصل پاییز و زمستان با مشکل جدی روبرو هستند.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل مبه وسیله مصرف سالانه مردم و صنایع تبدیلی و مصرف بذر سیب زمینی استان اردبیل را 180 تا 200 هزار تن خاطرنشان کرد و گفت: مابقی این مقدار فراوری روانه بازار های داخلی و خارجی می گردد.

نیکشاد اظهار کرد: افزایش ماندگاری سیب زمینی منوط به نگهداری در انبار های فنی و مکاهمه است و تا به امروز سردخانه های متعددی با ظرفیت 180 هزار تن در استان اردبیل احداث شده و سال جاری هم با بهره برداری از چندین واحد سردخانه، 200 هزار تن هم به ظرفیت سردخانه های مکاهمه استان اضافه نموده می گردد.

او اضافه نمود: با تکمیل طرح های در دست احداث، ظرفیت ذخیره محصولات کشاورزی در استان اردبیل به 400 هزار تن رسیده و مشکل نگهداری محصول سیب زمینی استان حل می گردد.

او با اشاره به فرایند شتابان توسعه صنایع تبدیلی با حجم مصرف سالانه 90 تا 100 هزار تن در سال، از هماهنگی برای خرید مازاد سیب زمینی مانده کشاورزان استان اطلاع داد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل بیان نمود: با تعاون روستایی استان هم هماهنگی شده تا محصول فراوریی با ایجاد غرفه هایی در چند نقطه از شهر و در بازار روستا ها راه اندازی شده و در میادین اصلی شهر به قیمت مناسب به خریداران عرضه گردد.

او بعلاوه از رایزنی با تعاون روستایی برای خرید مازاد محصول کشاورزان استان اردبیل به منظور فراوری نشاسته در استان اطلاع داد و گفت: در صورت وجود مازاد محصول، سیب زمینی فراوریی استان به قیمت توافقی از کشاورزان خریداری می گردد.

استاندار اردبیل هم گفت: ایجاد واحد های صنایع تبدیلی خصوصا برای محصول سیب زمینی در استان از ضروریات بوده و برای توسعه واحد های موجود تسهیلات لازم از محل بانک های مختلف جذب می گردد.

اکبر بهنامجو احداث انبار های سرد برای نگهداری فرآورده های کارخانجات و صنایع تبدیلی استان برای بازاریابی مناسب را هم در راستای توسعه واحد ها ضروری دانست و از برنامه ریزی برای افزایش ظرفیت سردخانه های استان به 400 هزار تن اطلاع داد.

بهنام جو اظهار کرد: با احداث سردخانه طول عمر نگهداری محصولات بالا رفته و ضرر و زیانی متوجه کشاورزان و بعلاوه صاحبان واحد های صنایع تبدیلی نمی گردد.

ارژنگ عزیزی معاون هماهنگی امور مالی استاندار اردبیل هم گفت: در بازار داخلی علیرغم اینکه مصرف خوراکی سیب زمینی به واسطه شرایط خاص کرونایی و نیمه فعال بودن رستوران ها و تالار های پذیرایی نسبت به سال های گذشته کاهش یافته، ولی مقدار جذب واحد های فرآوری این محصول افزایش داشته است.

او با اشاره به وجود مقادیری از سیب زمینی فراوریی در انبار ها گفت: با توجه به هماهنگی های اجرا شده با واحد های فرآوری فرایند خرید ادامه دارد، ولی برای تحریک تقاضا و امکان عرضه مستقیم محصول به وسیله خود فراورینمایندگان و یا شبکه تعاونی و روستایی هماهنگی لازم به عمل آمده و قرار است فرمانداران با همکاری شهرداری ها مکان های مناسب را برای عرضه مستقیم در اختیار افراد متقاضی قرار دهند.

عزیزی اضافه نمود: شبکه های تعاون روستایی هم برای توزیع در قالب روستا بازار و یا در اختیار قرار دادن غرفه های رایگان در کنار روستا بازار اعلام آمادگی نموده اند تا مشکل سیب زمینی کاران حل گردد.

صادرات در سال های گذشته همواره حلال مسائل سیب زمینی کاران اردبیلی بوده است، هر زمان در های کشور های همسایه به روی سیب زمینی فراوریی اردبیل باز بوده وضع مالی کشاورزان این استان هم رو به راه بوده است.

در سال های اخیر عوامل متعددی از جمله شیوع کرونا موجب کاهش چشمگیر صادرات سیب زمینی استان شد و در نتیجه عدم کشش بازار داخلی برای انبوه محصول فراوریی موجب کاهش شدید قیمت ها و در نتیجه ضرر و زیان کشاورزان شد.

پارسال برای رونق بخشی به بازار و جلوگیری از ضرر و زیان بیشتر به کشاورزان تقویت صادرات مورد توجه مسئولان نهاده شد و مقدار صادرات این محصول افزایش قابل توجهی یافت.

رئیس جهاد کشاورزی استان اردبیل محصول سیب زمینی فراوریی استان را بسیار مرغوب اسم کرد و با اشاره به صادرات 126 هزار تن محصول سیب زمینی از فراوریات استان در هفت ماه گذشته گفت: صادرات سیب زمینی استان اردبیل در مقایسه با سال قبل از آن 300 درصد رشد داشته و هم اکنون هم روزانه 300 تن سیب زمینی استان اردبیل صادر می گردد.

ارژنگ عزیزی معاون هماهنگی امور مالی استانداری اردبیل هم گفت: سیب زمینی صادراتی در سال 99 نسبت به سال 98 سه برابر افزایش داشته است.

او بیان نمود: با تتازه نظر در ارزش صادراتی سیب زمینی در سال گذشته که با پیگیری مسئولان و نمایندگان استان در مجلس شورای اسلامی عملی شد، گشایش خوبی در صادرات سیب زمینی اجرا شده و هم اکنون هم صادرات این محصول از انبار های سرد مکاهمه ادامه دارد.

حمایت از کشاورزان در مقاطعی که بازار سر ناسازگاری با آن ها داشته و ضرر و زیان زیادی متوجه آن ها می سازد امری بدیهی است، ضرورتی که در خصوص محصول سیب زمینی در سالیان گذشته مورد غفلت نهاده شده است.

به گفته کارشناسان، سیب زمینی محصول پرمصرف و استراتژیک بوده و با توجه به اشتغال تعداد زیادی از کشاورزان کشور به کاشت و داشت آن ضرورت مدیریت بازار و در مواقع احتیاج حمایت از فراورینمایندگان اجتناب ناپذیر است و دولت باید در این زمینه برنامه سالانه و پیش بینی شده ای داشته باشد.

با تداوم ضرر و زیان سیب زمینی کاران اردبیلی بعضی مسئولان و نمایندگان پیگیر موضوع خرید تضمینی محصول فراوریی از کشاورزان بوده اند و اقداماتی هم در این زمینه انجام داده اند.

علی نیکزاد نائب رئیس مجلس شورای اسلامی و نماینده مردم اردبیل در توییت اخیر خود نوشت که با پیگیری مسائل خرید سیب زمینی کشاورزان با تدبیر وزارت جهاد کشاورزی به زودی خرید تضمینی با قیمتی مناسب تر از آنچه کشاورزان اکنون با آن رو به رو هستند صورت خواهد گرفت.

او اضافه نمود: اگر برنامه داشته باشیم فراوری مازاد بر مصرف کشور نه تنها مشکل نیست بلکه یک فرصت هم خواهد بود.

بعضی از مسئولان کشاورزی در استان اردبیل می گویند که بار ها از سوی کارشناسان به کشاورزان اردبیلی توصیه شده که به تدریج کشت سیب زمینی را در منطقه کاهش داده و به فراوری دیگر محصولات بپردازند، اما دلبستگی سیب زمینی کاران تا به امروز مانع از این امر شده است.

به گفته کارشناسان، تداوم ضرردهی محصول سیب زمینی در سال های متمادی، آب بر بودن کشت این محصول با توجه به بحران خشکسالی کاهش کشت آن در دشت اردبیل را ضروری نموده و می بایست به تدریج کشت و فراوری محصولات دیگر جایگزین آن گردد.

با این حال کشاورزان اردبیلی هم می گویند که توصیه ها برای تغییر الگوی کشت در منطقه از سوی مسئولان و کاهش کاشت سیب زمینی در حالی بوده است که آن ها جایگزین مناسب و ارزان ای برای زارعان ارائه نمی دهند.

به گفته آنها، کشاورز در پی هزینه پایین، زحمت کم و سود است و اگر محصولی با این شرایط به جای سیب زمینی به آن ها عرضه و معرفی گردد بی شک از آن استقبال خواهد شد، ولی تا به امروز در این زمینه اقدامی عملی صورت نگرفته است.

کاشت سیب زمینی در استان اردبیل از اوایل بهار هر سال آغاز شده و برداشت محصول هم از ماه آخر تابستان آغاز می گردد.

اراضی زراعی شهرستان های اردبیل، نمین و نیر مهمترین منطقه ها کشت محصول سیب زمینی در استان اردبیل است و در 95 درصد این اراضی رقم آگریا محصول سیب زمینی کشت شده و در مابقی اراضی هم ارقام متفرقه جِلی، فونتانه، بامبا، اسپیریت، نیلوا، کایزر، امرفونا و ساتینا کشت می گردد.

میانگین فراوری محصول سیب زمینی در هر هکتار از اراضی استان اردبیل 37 تن است، ولی در سال های اخیر به دلیل استفاده از آبیاری به روش نوار تیف و روش کاشت متفاوت با عرف منطقه به شیوه سه ردیف با 2 نوار تیف و هم جلوگیری از اتلاف سطح زمین، بالاترین مقدار برداشت محصول سیب زمینی با 70 تن در این استان به ثبت رسیده است.

سیب زمینی فراوری شده در این استان از لحاظ کیفیت، درصد ماده خشک، وجود کمترین مقدار به جای مانده سموم و کود در صندلی برتر کشور قرار گرفته است.

سیب زمینی فراوریی اردبیل از محصولات پاک به تعداد می رود و از نظر کیفیت و کمیت قابل رقابت با سیب زمینی فراوریی کشور های اروپایی است.

منبع: ایرنا

ح