مستند نو نتفلیکس: وقتی پنج کارگردان بزرگ سینمای آمریکا برای ساخت فیلم های تبلیغی به جبهه های جنگ جهانی دوم فرستاده شدند - وبگردی طفره

به گزارش وبگردی طفره، شبکه نتفلیکس به مستند سه قسمتی مهم با عنوان بازگشت پنج نفر یا Five Came Back تهیه نموده است.

متن ین مستند را مارک هریس نوشته شده و نریشن آن به وسیله مریل استریپ انجام شده است.

مستند داستان مهمی را روایت می نماید:

در غوغای جنگ جهانی دوم، این تصمیم گرفته شده که به وسیله سرشناس ترین کارگردان های زمان، تعدادی فیلم تبلیغی درست گردد.

پنج کارگردان بزرگ سینمای آمریکا داوطلب این کار شدند:

جان فورد - جورج استیونس - فرانک کاپرا - ویلیام وایلر و جان هوستون.

آنها فیلم های خوبی تهیه کردند تا شعله میهن پرستی و مقابله با آلمان نازی را در دل های آمریکایی ها شعله ور نمایند.

آنها برای تهیه این فیلم ها جان خود را به خاطر انداختند. جالب است بدانید که فورد حین تهیه فیلم هایش در نبرد میدوی، مجروح شد و وایلر به طور دائم شنوایی خود را به خاطر حضور در یک صحنه بمباران در اروپا از داد.

اما آیا فیلم هایی که آنها تهیه کردند، ارزش هنری یا مستندگونه داشتند؟

در این مطلب باید شک و تردید بسیاری ابراز کرد و خیلی ها این فیلم ها را نه تنها مستند نمی دانند، بلکه اعتقاد دارند، آنها پروپاگانداهای خوبی هم نبوده اند.

در آن موقع ارتش آمریکا نمی خواست که آن روی سکه جنگ را هم به مردم نمایش دهند و فقط دوست داشت شجاعت و شکوه نبرد برای میهن را به رخ بکشد.

درست به همین دلیل بود که در فیلم های فورد، هیچگاه سربازانی که به سختی مجروح شده بودند یا کشته شده بودند را نمی بینیم. کاپرا که اصلا تجربه مستندسازی نداشت، خودش به این مسئله اعتراف داشت.

هوستون که حتی در یک مورد دروغ گفته بود: زمانی که به یک دهکده ایتالیایی رسیده بود، جنگ در آن ناحیه تمام شده بود و او صحنه جنگ را بازسازی کرد. اما سال ها مردم فکر می کردند که در حال تماشا جنگ واقعی هستند!

مستند بازگشت پنج نفر، بعد از سال ها نگاهی دوباره به شرایط ساختن فیلم های تبلیغی و مستند در آن برهه حساس دارد و در آن کارگردان های مشهوری مثل استیون اسپیلبرگ، فرانسیس فورد کاپولا و گییرمو دل تورو هم حضور می یابند و توضیحاتی می دهند.

البته در فیلم ها گاه مسائلی ثبت شده بود که به وسیله ارتش سانسور شده بود. مثلا در یکی از فیلم های هوستون برای نخستین بار مسئله مشکل روانپزشکی اختلال استرس بعد از تروما یا PTSD به تصویر کشیده شده بود، اما 30 سال تمام ارتش صحنه های این قسمت را سانسور نموده بود و از نمایش آن خودداری نموده بود.

به هر حل فیلم های این پنج کارگردان بزرگ از جنگ جهانی دوم ساخته شد و مردم را تهییج کرد. اما شاید تأثیر اصلی این فیلم ها روی خود کارگردان ها بود:

صحنه های جنگ به کلی دیدگاه این 5 نفر را تعییر داد. به طوری که استیونس دیگر هیچگاه فیلم کمدی نساخت. فورد بلافاصله یک فیلم شاهکار با عنوان They Were Expendable را ساخت که آن طور که باید و شاید، مورد توجه قرار نگرفت. وایلر هم فیلم مشهور، برترین سال های زندگی ما را ساخت که آنقدر خوب است که اسپیلبرگ گفته، هر سال، دست کم یک بار آن را دوباره می بیند.

ممکن است شما اصلا دوست نداشته که حوادث جانبی جنگ جهانی دوم را ببینید و طبق توصیه من Five Came Back را نخواهید دانلود کنید و ببینید، اما شاید دست کم این جریان و این نوشته ما را به یک نتیجه برساند:

اینکه دیدگاه جامعه و مردمانش، نسبت به حوادث تاریخی، هر چند دهه یک بار ممکن است به کلی تغییر پیدا کند. چه بسا که در وضعیتی، کار افرادی، اوج هنرمندی و فداکاری تلقی گردد و در زمانه ای دیگر با تأمل بیشتر، کارشان کم رنگ تر بنماید، یا مترادف با خیانت و آشفتگی و جوزدگی تصور گردد.

در غوغای جنگ، کسی توان بازتاب دادن زشتی جنگ را ندارد و منتقدان جنگ، فرقی با خائن ندارند. اما بعد از دهه ها که کتاب تاریخ یک بار دیگر ورق می خورد، تفسیرها و قضاوت ها دگرگون می شوند.